WOONOORDEN & WOONWIJKEN
Na aankomst in Nederland werden Molukse gezinnen gehuisvest in ongeveer negentig woonoorden verspreid over het land. De woonoorden bevonden zich vrij ver van de bewoonde wereld. Dat was niet voor niets: integratie van Molukkers in de Nederlandse samenleving was niet de bedoeling. De gedachte was dat ze snel weer zouden terugkeren naar de Molukken.
SCHATTENBERG
De naam ‘Kamp Westerbork’ kennen we allemaal van de vreselijke gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog. Maar na de oorlog was de geschiedenis van deze plek nog niet afgelopen. Het kampterrein heeft ook een verhaal dat minder mensen kennen.
​
Na de Tweede Wereldoorlog was het kampterrein van Westerbork twintig jaar lang bekend als Schattenberg. Op 22 maart 1951 kwam een grote groep Molukse ex-KNIL-soldaten met hun gezinnen aan. Zij moesten wonen in de barakken die er nog stonden en hun kinderen groeiden daar op.
​
Schattenberg was in verschillende opzichten een bijzonder woonoord. Met meer dan dan tweeduizend bewoners behoorde het tot de allergrootste woonoorden van Nederland, samen met Lunetten, een voormalig concentratiekamp in Vught. Op het kampterrein kwam onder meer een ziekenhuis, postkantoor en politiepost, maar ook een kerk, scholen en winkels.
​
Op Het Geheugen van Drenthe zijn een interactieve plattegrond, foto's en verhalen van oud-bewoners van Schattenberg te zien en te lezen. Een samenwerking tussen ADAK en het Drents Archief om de verhalen rond Schattenberg en de Moluks-Nederlandse geschiedenis te vertellen. In samenwerking met RTV Drenthe werd de podcast Kamp Schattenberg gemaakt.
Deze verzamelde herinneringen vormen tevens de basis voor de scènes die zich gaan afspelen in Herinneringscentrum Kamp Westerbork in de voorstelling 'The East Side Story'.
​
​
MOLUKSE WIJKEN
In de loop van de jaren vijftig werd duidelijk dat terugkeer naar de Molukken voor de overheid geen optie meer was. Molukkers dienden te integreren in de Nederlandse samenleving. De woonoorden moesten sluiten en speciale Molukse wijken werden gebouwd. Dit ging niet zonder slag of stoot en er ging jaren overheen: verhuizing naar een stenen woning stond voor Molukkers gelijk aan een definitief verblijf in Nederland.
​
BOVENSMILDE
Vanuit Schattenberg vertrok in 1964 een grote groep Molukkers naar de Molukse wijk in Assen. Onder dwang werden de laatste bewoners in 1971 uiteindelijk verwijderd en verhuisden zij naar de Molukse wijk in Bovensmilde. Daarna werden de laatste barakken op Schattenberg gesloopt.